غار نیاسر

غار نیاسر از غارهای مصنوعی و کاملاً دست ساز بشر می‌باشد که به منظور اهداف مذهبی و انجام مراسم عبادی خاص ساخته شده است. و این غار شامل مجموعه‌ای از تونلها و راهروهای تنگ و طولانی و اتاقها، اتاقکها و چاه‌های متعدد است. دسترسی به عمق این چاه‌ها بدون استفاده از وسایل پیشرفته امروز ممکن نیست، غار نیاسر به «سوراخ ویس» یا «غایر ویس» یا «غار رئیس» شهرت دارد و قرنها ناشناخته مانده بود، چنانکه در آثار تاریخی و نوشته‌های تحقیقی نیز نامی از آن نیست — در حالی که آثار تاریخی دیگر این منطقه، همچون آتشکده نیاسر که در زمان اردشیر بابکان ساخته شد، کاملاً شناخته شده‌اند. غار نیاسر سه طبقه دارد و از دو کانال تشکیل شده، کانالی تقریباً حلقوی و کانالی در کنار آن به‌صورت تقریباً افقی. طول دالانها و اتاقهای این مجموعه پیچیده به دو هزار و پانصد متر می‌رسد، در حالی که عرض آن بسیا کم و حدود یک متر است؛ مقطع تونلها اکثراً کمتر از یک متر مربع است. غار حلقوی دو مدخل و غار افقی چهار مدخل دارد. غار حلقوی متشکل است از هفت اتاق که در دل کوه به نحوی استادانه کنده شده‌اند و از طریق چاه‌ها و دالانهای زیرزمینی به طبقات زیرین مرتبط می‌شوند. دهانه‌های این تونل در ارتفاع هزار و هفتاد و نه و هزار و هشتاد یک متری از سطح زمین قرار دارند. بیشتر دالان‌های غار دارای ارتفاع اندکی هستند و فقط بلندترین ناحیه آن از کف تا سقف حدود ۷/۱ متر است. عمیق ترین چاه این غار حدود ۱۰ متر عمق دارد که دیواره‌های آن دارای پاگیرهای مرتبی است و می‌توان با اطمینان از این چاه بالا و پایین رفت. کوتاه ترین ناحیه دالان از کف تا سقف آن حدود نیم متر است.